Προαθλητικός Καρδιολογικός Έλεγχος

19 Ιουνίου 2018
natsios
Συμβουλές
0 Comments

Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος (ΑΚΘ) αποτελεί ένα τραγικό γεγονός ανεξάρτητα από την ηλικία στην οποία εμφανίζεται, πόσο μάλλον όταν αφορά στη ζωή ενός αθλητή, καθώς η άθληση συσχετίζεται με την υγεία και έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Η πραγματική επίπτωση του ΑΚΘ στους αθλητές δεν είναι ξεκάθαρη. Εκτιμάται ότι αιφνίδιος θάνατος στη διάρκεια αθλητικής δραστηριότητας αποτελεί ένα σπάνιο γεγονός (1:50-80.0000 αθλητές ανά έτος) και, επομένως, για να μελετηθεί σε μεγάλους πληθυσμούς, θα πρέπει να παρακολουθηθεί για αρκετά έτη. Ένα σταθερό εύρημα σε όλες τις μελέτες είναι ότι οι άνδρες αθλητές έχουν 3 ως 5 φορές μεγαλύτερη επίπτωση ΑΚΘ σε σχέση με τις γυναίκες αθλητές. Η επίπτωση ΑΚΘ στους αθλητές θα πρέπει πάντα να συγκρίνεται με τον κίνδυνο εμφάνισης ΑΚΘ στον γενικό πληθυσμό. Μελέτες αναδεικνύουν ότι η έντονη φυσική προσπάθεια κατά την άθληση και την προπόνηση αυξάνει κατά 2,4 έως 4,5 φορές τον κίνδυνο ΑΚΘ σε σχέση με τους μη αθλητές και τους αθλούμενους σε μη ανταγωνιστικά αθλήματα. Από την άλλη, όμως, παρόλο που η άθληση φαίνεται να συσχετίζεται με αύξηση του σχετικού κινδύνου για ΑΚΘ, ο απόλυτος αριθμός ΑΚΘ είναι μεγαλύτερος στους μη αθλητές.

Μια σειρά καρδιακών παθήσεων έχουν ενοχοποιηθεί ως πιθανά αίτια ΑΚΘ κατά τη διάρκεια έντονης αθλητικής δραστηριότητας. Σε ένα μικρό, ωστόσο, ποσοστό περιπτώσεων δεν αποκαλύπτεται καμιά ανωμαλία. Σε νεαρά άτομα (<35 ετών) πρώτη σε συχνότητα αιτία είναι η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, αγγίζοντας το 36% των ΑΚΘ στις ΗΠΑ. Ακολουθούν οι συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων αγγείων, η μυοκαρδίτιδα, η διατατική μυοκαρδιοπάθεια, η αρρυθμιογόνος δυσπλασία της δεξιάς κοιλίας και οι καναλοπάθεις, το σύδρομο Marfan, και άλλα σπανιότερα αίτια. Ένα μεγάλο ποσοστό ΑΚΘ πιθανώς προκαλείται από τη χρήση αναβολικών και άλλων φαρμακευτικών ουσιών, καθώς και κοκαΐνης. Σε μεγαλύτερης ηλικίας αθλητές (>35-40 ετών) η στεφανιαία νόσος αποτελεί την κυριότερη αιτία ΑΚΘ (>50%).

Ο προαθλητικός έλεγχος, επομένως, έχει συσταθεί από πολλαπλές ιατρικές κοινότητες με στόχο την αναγνώριση καρδιαγγειακών ανωμαλιών που ενδεχομένως θα μπορούσαν να προκαλέσουν ΑΚΘ στον χώρο άθλησης. Έχει δηλαδή ως στόχο την πρόληψη του ΑΚΘ κατά τη διάρκεια της σωματικής άσκησης.

Ένας ολοκληρωμένος προαθλητικός έλεγχος περιλαμβάνει:

Λήψη οικογενειακού ιστορικού (καρδιακή νόσος ή αιφνίδιος θανάτος σε ηλικία < 50 ετών).
Λήψη ατομικού ιστορικού (συγκοπτικά επεισόδια, αρρυθμίες, αίσθημα θωρακικού πόνου και δυσφορίας κατά ή μετά την άσκηση, λήψη αναβολικών ή άλλων ‘‘φαρμακευτικών’’ ουσιών).
Ενδελεχή κλινική εξέταση (προσεκτική ακρόαση καρδιάς, μέτρηση αρτηριακής πίεσης, ψηλάφηση μηριαίων αρτηριών, αναζήτηση σημείων συνδρόμου Marfan).
Διενέργεια ηλεκτροκαρδιογραφήματος 12 απαγωγών.
Σε περιπτώσεις υποψίας καρδιακής νόσου ο έλεγχος θα πρέπει να συμπληρώνεται με υπερηχοκαρδιογράφημα, ή και δοκιμασία κόπωσης, Holter ρυθμού ή Holter αρτηριακής πίεσης, ή σε ορισμένες περιπτώσεις με ακόμη πιο εξειδικευμένες εξετάσεις. Η δοκιμασία κόπωσης είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε όλους τους άντρες ηλικίας μεγαλύτερης των 35 ετών που γυμνάζονται, και υποχρεωτική όταν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου στεφανιαίας νόσου.